کابل برق افشان شیلد دار
کابل برق افشان شیلددار یکی از انواع کابل‌های برق است که علاوه بر انعطاف‌پذیری بالا، دارای شیلد (محافظ فلزی) برای جلوگیری از نویز و تداخل الکترومغناطیسی (EMI) است. این کابل‌ها بیشتر در محیط‌هایی استفاده می‌شوند که نویز الکتریکی بالا وجود دارد یا نیاز به داده‌برداری دقیق و ایمن از تجهیزات وجود دارد. همانطور که از نامش پیداست، ترکیبی از دو ویژگی مهم است: افشان بودن و وجود شیلد در ساختار آن‌ها. در این کابل، سیم‌های هادی از جنس مس یا آلومینیوم به‌صورت افشان (کج و پیچ خورده) ساخته شده‌اند که به این معناست که سیم‌ها انعطاف‌پذیر هستند و می‌توانند در شرایط مختلف بدون شکستن یا آسیب‌دیدن، به حرکت درآیند. این ویژگی باعث می‌شود که کابل برای استفاده در محیط‌های پیچیده و پر فشار بسیار مناسب باشد. ویژگی دوم، شیلد دار بودن کابل است. شیلد به‌معنی لایه‌ای است که دور سیم‌های هادی می‌پیچد و عملکرد حفاظتی آن به‌ویژه در برابر تداخل الکترومغناطیسی (EMI) و نویزهای محیطی بسیار مؤثر است. شیلد می‌تواند از جنس‌های مختلفی مانند مس، آلومینیوم یا ترکیب‌های خاص طراحی و تولید شود تا از سیگنال‌ها در برابر آسیب‌های محیطی محافظت کند.
کاربرد برق افشان شیلدار
دوربین‌های مدار بسته صنعتی (CCTV)
تغذیه دوربین‌ها در محیط‌های نویزدار، به‌ویژه برای دوربین‌های PTZ یا صنعتی.
صنایع نفت، گاز، پتروشیمی و نیروگاهی
برای انتقال فرمان یا سیگنال‌های کنترلی در محیط‌های الکتریکی شلوغ.
اتصال تجهیزات صوتی و تصویری حرفه‌ای
محافظت از سیگنال‌های صوتی از نویز و هوم الکتریکی (در سالن‌های کنفرانس و استودیوها).
تجهیزات متحرک یا دینامیک
به دلیل انعطاف بالا، مناسب برای ماشین‌آلاتی که کابل دائماً در حال حرکت است (مثلاً بازوهای رباتیک یا دستگاه‌های CNC).
تابلوهای برق صنعتی و کنترل
اتصال تجهیزات کنترلی مثل رله‌ها، PLC، ترمینال‌ها.
جلوگیری از نویزهای ناشی از اینورتر یا سافت استارترها.
سیستم‌های اتوماسیون و ابزار دقیق
برای سنسورها، انکودرها، تجهیزات اندازه‌گیری حساس.
محافظت از سیگنال‌های آنالوگ و دیجیتال در برابر نویز.
سیستم‌های مانیتورینگ و ابزار پزشکی
در تجهیزات تصویربرداری، مانیتورهای پزشکی و دستگاه‌های آزمایشگاهی حساس.
کابل‌کشی در نزدیکی تجهیزات پرنویز
مانند موتورهای الکتریکی، اینورترها، ترانسفورماتورها و کابل‌های قدرت.
شیلد از تداخل الکترومغناطیسی جلوگیری می‌کند.
گواهینامه ها
تفاوت با سایر کابل‌ها
کابل‌های برق افشان شیلد دار با کابل‌های برق معمولی یا کابل‌های بدون شیلد تفاوت‌های فنی و عملکردی زیادی دارند. برخی از این تفاوت‌ها عبارتند از:
مقاومت در برابر نویز: کابل‌های بدون شیلد معمولاً در برابر نویزهای الکترومغناطیسی آسیب‌پذیر هستند و در انتقال سیگنال‌های حساس مشکل‌ساز می‌شوند، در حالی‌که کابل‌های شیلد دار با لایه حفاظتی که دارند، از این تداخلات جلوگیری می‌کنند.
انعطاف‌پذیری: کابل‌های افشان نسبت به کابل‌های با هادی‌های سفت‌تر، انعطاف‌پذیرتر هستند و در محیط‌های محدود و پیچیدگی زیاد بهتر عمل می‌کنند.
استحکام و مقاومت: کابل‌های شیلد دار به دلیل لایه‌های اضافی که دارند، نسبت به آسیب‌های فیزیکی مقاوم‌تر هستند و برای استفاده در شرایط سخت‌تر مناسب‌تر هستند.
نکات مهم در انتخاب کابل شیلدار
انتخاب صحیح کابل شیلددار (به‌ویژه نوع افشان)، به عوامل مختلفی بستگی دارد که مستقیماً بر عملکرد، ایمنی و دوام کابل در محیط نصب تأثیر می‌گذارد. در ادامه، مهم‌ترین نکات در انتخاب کابل شیلددار را می‌بینی:
نکات مهم در انتخاب کابل شیلددار:
نوع کاربرد (قدرت، فرمان، سیگنال)
کابل برای انتقال برق تغذیه، سیگنال آنالوگ/دیجیتال یا فرمان کنترلی استفاده می‌شود؟
برای سیگنال‌های ضعیف و حساس (مثل سنسور یا انکودر)، شیلد قوی‌تر لازم است.
برای فرمان یا تغذیه ساده، شیلد معمولی کافی است.
نوع شیلد مورد نیاز
| نوع شیلد | کاربرد |
|---|---|
| فویل آلومینیومی (FTP) | سبک، ارزان، مناسب برای تداخل کم |
| بافت مسی (STP) | مقاومت مکانیکی بالا، تداخل بالا |
| فویل + بافت مسی (S/FTP) | حفاظت قوی در برابر EMI، برای محیط‌های صنعتی |
تعداد رشته و سطح مقطع
بر اساس جریان مورد نیاز و نوع مصرف تعیین می‌شود.
مثلاً کابل 3×2.5 برای تغذیه تک‌فاز یا 5×1.5 برای سه‌فاز با نول و ارت.
سطح مقطع نباید کمتر از مقدار لازم برای جلوگیری از افت ولتاژ و داغ شدن باشد.
جنس هادی
مس خالص (CU): بهترین رسانایی و دوام – توصیه‌شده برای کاربردهای حساس.
CCA (آلومینیوم با روکش مس): ارزان‌تر ولی با رسانایی کمتر – معمولاً توصیه نمی‌شود.
نوع عایق و روکش
PVC: رایج، اقتصادی، مقاوم در برابر رطوبت و ضربه.
LSZH: ضد دود و بدون هالوژن – برای مکان‌های بسته و عمومی (مثل بیمارستان یا مترو).
سیلیکونی یا نسوز: برای محیط‌های دما بالا.
شرایط محیطی نصب
محیط خشک یا مرطوب؟
در معرض تابش UV یا مواد شیمیایی هست؟
حرارت بالا یا حرکت مکانیکی؟ (برای ماشین‌آلات صنعتی)
مثلاً اگر کابل در نزدیکی موتور یا اینورتر نصب می‌شود، باید مقاومت خوبی در برابر حرارت و نویز داشته باشد.
طول مسیر کابل‌کشی و افت ولتاژ
اگر مسیر طولانی است، باید سطح مقطع بزرگ‌تر انتخاب شود.
افت ولتاژ مجاز معمولاً نباید از 3% (روشنایی) یا 5% (توان) بیشتر شود.
اتصال شیلد به ارت
شیلد باید از یک طرف (معمولاً سمت تابلو یا منبع) به ارت وصل شود تا نویز تخلیه شود.
اتصال دو طرفه ممکن است باعث ایجاد حلقه جریان زمین (ground loop) شود.
لیست قیمت سیم و کابل دماوند
سخن پایانی
کابل برق افشان شیلد دار یکی از بهترین انتخاب‌ها برای محیط‌های حساس و نیازمند حفاظت از سیگنال‌های الکتریکی است. این کابل‌ها با ویژگی‌های خاص خود از جمله انعطاف‌پذیری بالا، مقاومت در برابر نویز، و عمر طولانی‌تر، در بسیاری از صنایع و کاربردهای حساس بسیار مورد توجه قرار گرفته‌اند. انتخاب کابل مناسب می‌تواند تاثیر زیادی در بهبود عملکرد سیستم‌های الکتریکی و جلوگیری از مشکلات فنی ایجاد کند. به‌طور کلی، استفاده از کابل‌های شیلد دار در محیط‌هایی که با تداخل‌های الکترومغناطیسی مواجه هستند، یک ضرورت است. در نهایت، انتخاب نوع مناسب این نوع کابل شیلد دار باید با توجه به ویژگی‌های فنی و نیازهای خاص هر پروژه صورت گیرد تا از بهترین عملکرد و کارایی بهره‌برداری شود.
